Polder Langeweide in Reeuwijk/Bodegraven

De polder Ruigeweide was van oudsher een zeer belangrijk weidevogelgebied, echter daar is niet veel meer van over. Toch is het niet allemaal kommer en kwel. Zuidelijk van het fietspad Reeuwijk-Driebruggen liggen de percelen van het melkveebedrijf van Martin van der Hoeven. Op de veldkavels (achterste percelen) broeden nog flinke aantallen weidevogels. In een gesprek op 28 april 2018 met Gert van der Hoeven en zoon  Martin over de weidevogels op hun land was het wel verrassend te horen dat de weidevogels die nu op hun land nestelen er nog zo'n 4 jaar terug niet waren. In het verleden was de weidevogelstand op hun land goed, maar deze was in de loop der jaren  toch tot op bijna nul gereduceerd. De terreincondities voor weidevogels op hun land zijn, zoals onderstaande foto's laten zien, blijkbaar uiterst interessant voor weidevogels om er te gaan nestelen.

Weidevogels zijn enorm trouw aan hun broedgebied. Ze broeden zelfs bijna ieder jaar op hetzelfde perceel als het jaar ervoor of in ieder geval vlak in de buurt waar ze het jaar ervoor tot broeden kwamen. Dat is zeker voor de grutto het geval. Dat heeft ringonderzoek bij grutto's aangetoond in de Schaalsmeerpolder in Noord-Holland door H.E. Fabritius rond 1970. Als we dit onderzoek ook betrekken op de naast elkaar liggende polders Oukoop en Langeweide is ook hier sprake van een sterke broedtrouw binnen delen van deze twee polders.  Direct oostelijk van de polder Oukoop, gescheiden door de Enkele Wiericke,  liggen in de polder Langeweide verschillende percelen waar Martin van der Hoeven, zoon van Gert van der Hoeven boert. Vader Gert en Martin hebben hart voor weidevogels en dat is ook zichtbaar aan de goede weidevogelstand op hun landerijen. De combinatie agrarisch boeren en broedende weidevogels gaat op dit bedrijf prima samen omdat er ook daadwerkelijk rekening wordt gehouden met de aanwezige weidevogels.

De polders Oukoop en Langeweide hebben als ik het vanuit het verleden bekijk een sterke relatie v.w.b. betreft het broeden van weidevogels. Deze twee polders heb ik in de 70er jaren van de vorige eeuw diverse keren op weidevogels gekarteerd ter voorbereiding van de herinrichting Driebruggen. Wat opviel was dat er een soort van mobiliteit was van weidevogels (vooral grutto's) die soms het ene jaar in Langeweide gingen broeden en in andere jaren weer in Oukoop. Daarbij speelden de terreincondities op het moment dat de weidevogels in het broedbiotoop terugkeerden een belangrijke rol. Terreincondities zoals hoe nat of droog, wel of geen pollerigheid van het grasland, waren er geschikte broedplaatsen en wellicht ook het moment en dichtheid van inscharing met vee. De Enkele Wiericke vormde weliswaar een scheiding tussen de twee broedgebieden maar uiteindelijk keerden de weidevogels voor hun gevoel toch terug in hetzelfde broedbiotoop van het  jaar ervoor. Dat had wel tot gevolg dat de broedvogelaantallen van met name grutto's tussen deze twee polders soms op een opmerkelijke manier konden verschillen.

De enorme plaatstrouw van weidevogels heeft wel als nadeel dat als weidevogels definitief  uit een broedgebied zijn verdwenen het heel moeilijk is ze terug te krijgen. En als de terreincondities ongeschikt zijn zal het zeker niet lukken. Zelfs als de terreincondities optimaal worden ingericht is het nog niet zeker dat de (vroegere) weidevogelstand terug zal keren. Er zijn dan immers ook geen juveniele exemplaren meer die weer kunnen terugkeren in het gebied waar ze zijn geboren.