Persoonlijk heb ik weinig van doen met oorlogszaken. Voor mij was dit weekje een goed moment om de anderen een beetje kennis bij te brengen op het gebied van natuur. Voor zover ze die kennis nog niet hadden en dat viel mee moet gezegd worden. Het enthousiasme was groot als ik ze alweer een nieuwe plantensoorten kon aanwijzen of hun wees op het geluid van de wielewaal en zwarte specht. Ook waren ze enthousiast als ik ze alweer een nieuwe orchissoort toonde die we nog niet eerder hadden gezien. Maar ook door de waarneming van een groepje zwarte ooievaars kon de dag voor mijn vrienden niet meer stuk.

Totdat we in het bosgebied bij Spada een paar bijzondere vondsten deden. Maar daarover leest U verder meer.

Spada ligt oostelijk van de Maasvallei, een kleine 30 kilometer zuidelijk van de stad Verdun.

De vele miljoenen doden en de herdenking er aan.

Twee vrienden hebben bijzondere interesse voor alles wat de 1e Wereldoorlog te maken heeft. Ze zijn goed belezen over de gebeurtenissen tussen 1914-1918 en zijn al diverse keren in het gebied rond Verdun geweest. Ook in dit weekje hebben we diverse plekken bezocht om een goede indruk te krijgen over de verschrikkingen die hebben plaatsgevonden tijdens de 4-jarige oorlog tussen Duitsland en Frankrijk, om uiteindelijk over te gaan in de 1e Wereldoorlog toen Engeland, Rusland,  Amerika en vele andere landen er zich mee gingen bemoeien. We hebben diverse plekken bezocht met fraai uitgevoerde herdenkingsmonumenten.

Amerikaans soldatenkerkhof. Hier liggen maar liefst 23.000 Amerikaanse soldaten begraven.

Vanuit de verte gezicht op het Oorlogsmonument bij Saint Mihiel.

Het indrukwekkende Oorlogsmonument bij Saint Mihiel. Dit Amerikaanse monument 
herdenkt de grote aanval van Amerikaanse en Franse troepen op de St. Mihiel salient aan het eind van 
de Eerste Wereldoorlog. In de Tweede Wereldoorlog werd het monument gebruikt voor de Duitse 
verdediging en raakte beschadigd.

De landelijke omgeving van het Oorlogsmonument bij Saint Mihiel.

Monument het Ossuarium van Douamont.

De langste slag uit de Eerste Wereldoorlog was die om Verdun, die in 1916 plaatsvond en tien maanden heeft geduurd. Uiteindelijk eindigde de slag onbeslist. Minstens 400.000 doden heeft deze slag gekost en het is de slag met de meeste doden per vierkante kilometer in de geschiedenis. Vanwege zijn symbolische betekenis, die terugging tot de Frans-Duitse oorlog van 1870, wilden de Fransen deze plaats letterlijk met alle geweld proberen te behouden, toen de Duitsers hier een grote aanval inzetten. Geen wonder dat de Fransen juist hier  het nationale monument voor de Eerste Wereldoorlog  hebben neergezet, het Ossuarium van Douaumont (foto boven), waarin zich de beenderen van gesneuvelde soldaten bevinden. Tevens ligt tegenover het ossuarium een groot oorlogskerkhof.

Begraafplaats voor Amerikaanse militairen bij het Ossuarium van Douaumont.

Begraafplaats Amerikaanse militair bij het Ossuarium van Douaumont.

Op zoek naar sporen uit de 1e Wereldoorlog.

In de bossen bij Spada ligt nog steeds een uitgebreid loopgravencomplex tezamen met bunkers. Ook losse oorlogsvondsten kan je er zo maar tegen komen. Tijdens een van onze boswandelingen overkwam ons dat ook zo maar. Op een voerplek voor wilde zwijnen en herten was het terrein behoorlijk omgewoeld door zwijnen die op het strooivoer (mais) waren af gekomen. Bij toeval trof een van de vrienden (via een zichtvondst) een afgeschoten Duitse 7,62 mm Mauserpatroon aan die dus niet meer gevuld was. De speurzin kwam direct in ons op, te vergelijken met het spannende gebeuren van het zoeken naar Goudse kleipijpen op geploegde akkers. De opwinding (met name) bij de twee geïnteresseerden van de 1e Wereldoorlog was groot, zeker toen er binnen een kleine oppervlakte van zo'n 500 mtr2 verschillende Lebel patronen werden gevonden, de meesten nog ongebruikt. Een half uurtje zoeken leverde een flink aantal op. De vraag rees op van hoe komen die patronen daar terecht en waarom zijn de meesten ervan nog ongebruikt?
Ook de vondst van een bunkercomplex met tekst op de muur bij de ingang was een spannende (her)ontdekking. Een paar jaar eerder had een van de vrienden bij een bezoek aan het bosgebied de bunker al eens gezien. Het terugvinden ervan was (zeker voor hem) een hoogtepunt.

Kaart van de omgeving van Spada. De rode lijn geeft aan waar de bunkers en loopgraven in de 
1e Wereldoorlog waren gelegen.

Bunker van de Duitsers daterend uit 1916 in de bossen rond Spada.

Een stukje van het uitgebreide loopgravencomplex in de bossen rond Spada 
wat niet volledig is verwoest door granaatinslag.

Bunkercomplex in de bossen bij Spada.  De niet afgesloten toegang was bijna volledig belemmerd door bladval.
Na het vrijmaken van het blad en andere rommel kon de bunker van binnen bekeken worden.

Bunkercomplex in de bossen bij Spada waar je met veel moeit nog in kon komen. In een van die
bunkers stonden zelfs nog de halfvergane kribben uit de 1e wereldoorlog.

Kogelpatronen in gebruik in de 1e wereldoorlog. Het Springfield geweer werd gebruikt door de Amerikanen, 
Het Lebel geweer door de Fransen en de Mauser door de Duitsers. Op een plek in het bos waar de wilde 
zwijnen met mais werden bijgevoerd vonden we op de plaats waar de zwijnen flink naar de maiskorrels 
hadden gewroet een 40-tal Lebel patronen, waarvan de meesten nog waren gevuld. Ook verschillende 
Mauser-patronen maar die waren wel leeg.

In deze nis van de loopgraaf werden patronen gelegd om snel beschikbaar te hebben als 
er moest worden geschoten.

Flora & Fauna in de bossen bij Spada