Plas 's-Gravekoop

Van zuid naar noord in de plas Gravekoop loopt de Kerfwetering. Het is een oude vaarweg die vroeger diende om transport per boot van en naar de boerderijen aan de Kerfwetering mogelijk te maken. Van die boerderijen is er nu nog maar een over, de Kerfhoeve welke uit 1608 dateert en nu een uitrit heeft naar de Lecksdijk. De andere huizen zijn al lang geleden gesloopt en er resteren slechts nog wat overblijfselen ondergronds. Ik heb er lang geleden zelfs wel eens restanten van fundamenten aangetroffen.

Deze plas is de meest rustige en relatief minst bevaren plas van het gehele Reeuwijkse Plassengebied. Een groot deel van de plas inclusief de legakkers aangrenzend aan de Kerfwetering zijn particulier eigendom. Wat de jacht betreft is er op deze plas in het verleden maar door een beperkt aantal mensen gejaagd hetgeen ook nu nog steeds het geval is.

Topografische situatie polder Sluipwijk en plas s'Gravekoop v.w.b. de stand van zaken met vervenen omstreeks 1850

Topografische situatie polder Sluipwijk en de plas s'-Gravekoop aan de noordkant omstreeks 1925.
Met rechtsboven hofstede de Kerfhoeve in de polder Sluipwijk. Er stonden daar toen nog een paar woningen
maar die zijn verdwenen. Ook twee voormalige legakkers en het pad dat liep vanaf de Lecksdijk naar de
Oude woning en het gebouw bestaan niet meer.

Kerfwetering

Topografische situatie plas s'-Gravekoop omstreeks 1910

Halverwege de Gravekoopsedijk en de Nieuwenbroekse Dijk worden de wegen doorkruist door een brede sloot die loopt van noord naar zuid. Het betreft hier de Kerfwetering. De naam is wellicht afgeleid van ‘kerf’ (insnijding) en watering. De polder Gravekoop is ongeveer in 1300 ontgonnen en kende al na 40 jaar later wateroverlast door inklinking en oxidatie van het veen. Willem II, graaf van Holland, had al in 1250 polderbesturen ingesteld en in 1337 vraagt het bestuur van Gravekoop om een afwateringssloot (watering) te mogen graven de huidige Kerfwetering dus.
Aan de Kerfwetering lagen boerderijen, vooral via het water bereikbaar. De toegang over land ging met lange paden naar de Lecksdijk. De laatste daarvan overgebleven boerderij en daarmee een van de oudste, is nog te vinden bij Lecksdijk 22, ‘Hofstede de Kerfhoeve aan de Kerfwetering’.
Tussen 1700 en 1900 zijn door vervening de plas 's-gravekoop ontstaan en veel van de oude ontginningssloten, boerderijen en wellicht ook verveendershuisjes zijn daarmee verdwenen.

Hofstede Kerfhoeve aan de Kerfwetering

Tot aan de 80er jaren van de vorige eeuw boerde op deze boerderij Jan Smit. De boerderij, welke dateert uit 1608, en de landerijen werden verkocht aan een huidenhandelaar genaamd Kaufman. Deze had volgens zeggen plannen om op de boerderij een voorziening te beginnen die seks-gerelateerd was. Maar dat ging toch niet door en de boerderij werd vervolgens verkocht aan Terborg, een aannemer uit Den Haag. Het grootste deel van de vroegere landerijen van Smit, liggend in de polder Sluipwijk werden verkocht aan Staatsbosbeheer en kregen een natuurfunctie.

Regels recreatievaart

De regels voor de watersport voor de Kerfwetering zijn als volgt:

U mag er nooit met een motorisch aangedreven, dus ook niet een elektroboot, varen.
IN HET BROED SEIZOEN en dat duurt van 15 maart tot en met 15 juli, mag er helemaal niet gevaren worden !
Dus ook niet met een roeiboot, kano, of zelfs op een supplank.

De reden is, dat de ontwikkeling van de natuur in het broedseizoen op geen enkele wijze verstoord mag worden, in de hoop dat er zich weer zeldzame vogels zoals Grote Karekiet, IJsvogel, Roerdomp etc. gaan vestigen, al is die volkomen rust natuurlijk ook goed voor de Otter.