De veenplassen Broekvelden en Vettenbroek werden in 1890 drooggelegd en samengevoegd tot één polder, Broekvelden/Vettenbroek. Tijdens de jaarwisseling van 1925/1926 overstroomde de graslandpolder en deze werd weer drooggemalen. Het droog houden van deze polder bleef echter problematisch door het vele (zoete) kwelwater. Eind jaren zestig maakte zandwinning van de polder Broekvelden/Vettenbroek weer een plas. Grote delen van de polder zijn door zandwinning tot 30 meter diep. Er zijn echter ook delen die veel ondieper zijn met name in de zuid-oosthoek. De plas, eigendom van de Gemeente Bodegraven-Reeuwijk  is niet toegankelijk voor recreatievaart. Wel is er een surfclub actief in het westelijk deel van de plas. Het ontbreken van jacht betekende dat er zich na aanleg van de plas in 1970 grote aantallen watervogels op de plas hebben gevestigd waaronder vele tienduizenden smienten, duizenden krakeenden en honderden slobeenden.

Het zag er zo veelbelovend uit. Eilandjes maken in de Surfplas Broekvelden door hele grote kunststof zakken (zgn. geotubes) vol te spuiten met bagger. Palen eromheen slaan zodat de zakken op hun plaats blijven en een kunstmatig moeras maken voor moerasvogels zoals de in Reeuwijk sterk bedreigde grote karekiet en nieuw broedgebied voor visdieven. Na het volspuiten zijn rietstekken en andere moerasplanten geplant in kleine gaatjes die in de in de kunststoflaag zijn gemaakt en op twee eilanden is een schelpenlaag aangebracht speciaal voor de visdieven.
Maar ja de natuur is weerbarstig en kunststof blijkbaar niet sterk genoeg. De geotubes, zoals de zakken heten zijn op een paar eilanden gaan scheuren en de wind heeft de rest gedaan. De bagger (en de schelpen van een eiland)  zijn weggespoeld. Twee eilandjes zijn inmiddels geheel of ten dele in de golven verdwenen.
Het maken van eilandjes in Plas Broekvelden met   bagger in kunststofzakken betrof een proef. Al een paar jaar eerder zijn eilanden aangelegd als natuurcompensatie vanwege de zandwinning op de plas. Maar ook die aanleg is volledig mislukt en deze eilandjes waren al weer snel weggespoeld.  Op dit moment (nov 2017) zijn alle kunststof-eilanden geheel of gedeeltelijk weggespoeld. Delen van de geotubes verblijven echter nog steeds onder water. 

De Reeuwijkse plas Broekvelden is een echte smientenplas. Duizenden smienten brengen er de winterperiode door. Vanwege al die smienten is de Broekvelden zelfs aangewezen als Natura-2000 Vogelrichtlijngebied voor deze soort en slobeend en krakeend. Het aanwezig zijn van minimaal 12.500 smienten betekent dat op dat moment ongeveer 1% van de totale West-Europese smientenpopulatie op Broekvelden verblijft. Maar het aantal smienten op de plas is regelmatig stukken hoger dan die 12.500 stuks zoals op onderstaande tabel is te zien.

Wat zaten er in de namiddag van 27 november 2007 veel vogels op de Surfplas te Reeuwijk. Met name smienten. Grof geschat ging het om zo'n 40 á 50.000 vogels. Een prachtig gezicht waar je van kunt genieten. Een lokale boer die we op ons rondje Surfplas ontmoetten genoot er niet van en maakte zich uitermate kwaad over al die schijtende vogels die de plas aan het vervuilen waren. Daar werd niet tegen opgetreden. Volgens hem kreeg hij vanuit de mestwet alleen maar meer en meer regels  opgelegd terwijl die honderdduzenden eenden vrijelijk hun stront in de plas konden dumpen. Nadat de briesende agrariër zijn gram had gespuid en weer vertrokken was liet ik zijn opmerkingen nog eens op mij inwerken. Zouden die grote aantallen smienten (en andere watervogels) op Broekvelden  met hun geschijt inderdaad een onacceptabele hoeveelheid meststoffen in de plas deponeren?

Het water van de plas Broekvelden is al vele jaren zeer helder. De ondiepere delen van de plas zijn begroeid met velden van waterplanten. De meest voorkomende soorten zijn smalle waterpest en gewoon aarvederkruid. Voor knobbelzwanen,meerkoeten en eendachtigen vormen die waterplanten in de zomermaanden een belangrijke bron van voedsel. De plas is door het zuigen van zand zeer diep geworden. Er is tot een diepte van 30 meter zand weggezogen. Dat betekent een enorme bak met water want de plas is ongeveer 150 hectare groot en grof berekend zal zo ongeveer de helft van de plas tot op een diepte van rond de 30 meter zijn uitgezogen. Ook de meetresultaten van het Hoogheemraadschap van Rijnland bevestigen dat de waterkwaliteit van plas Broekvelden goed is. Het is zelfs in Zuid-Holland een van de gebieden met de beste waterkwaliteit. Dat wordt in belangrijke mate veroorzaakt door een forse aanvoer van zoete kwel. Ook de diepte van 30 meter is van invloed, en dat komt door het zuurstofrijke water wat wordt veroorzaakt door de stevige golfslag op de plas.

Uiteraard heeft de mest van smienten invloed op de waterkwaliteit, maar het effect is veel minder dan door de mij aangesproken boer wordt gesuggereerd. Smienten zijn graseters en in hun uitwerpselen zit een fors aandeel onverteerd materiaal wat in feite weer voedsel vormt voor vissen en andere waterdieren in de plas. De uitwerpselen zijn een natte massa met een flink aandeel onverteerd gras en het aandeel droge stof bedraagt per dag per smient niet meer dan een paar gram. Uitgaande van een gemiddeld aantal smienten van 10.000 per dag op de plas betekent  dat aan voedingsequivalenten hooguit 10-20 kg voor de totale plas. Naar ik aanneem zal dat geen enkel probleem vormen, hetgeen bevestigd wordt door de aanwezigheid van de vele waterplanten en het kraakheldere water op de plas. De plas loopt naar mijn idee meer risico als ooit besloten wordt om water in te laten vanuit de andere plassen die een minder goede waterkwaliteit hebben.  Het idee om dat te doen  is al eens naar voren gebracht, naar ik hoop zal het nooit worden uitgevoerd.